_
“I owe many impulses to the sensual leasing and the sinister beauty of much of his works.” – Componist Wolfgang Rihm over kunstenaar Kurt Kocherscheidt
_
Tijdens het concert ‘Hoe klink het kunstwerk?’ op 14 december in het Muziekgebouw spelen we o.a. het stuk Kolchis van de Duitse componist Wolfgang Rihm (*1952). De titel ontleende hij aan een schilderij/installatie van de in 1992 overleden Oostenrijkse kunstenaar (en vriend) Kurt Kocherscheidt.
The Boys from Kolchis, 1991 (olieverf op eiken, 410 x 410 cm © Foto: Morat Institut, Freiburg i. Br. / MAK)
Zijn werk is het best te typeren als abstract expressionistisch, een verzamelterm voor de uitbundige kunst van bijvoorbeeld Willem de Kooning en Barnett Newmann. In het werk van Kocherscheidt keren vaak dezelfde symbolen terug: bollen, cirkels, kogels en uithollingen. Met zijn provocerende hardheid lijkt hij bewust afstand van die esthetische kwaliteiten van het schilderen.
In de jaren tachtig en negentig exposeren verschillende musea en galeries zijn werk, waaronder de Wiener Secession in Wenen, het SMAK in Gent en het Van Abbemuseum in Eindhoven.
Kurt Kocherscheidt voor het werk “Sommerarbeit” in 1988
Vanaf 1986 begint hij elementen uit zijn schilderijen los te maken en zelfstandig voor te stellen in de vorm van houten beschotten. Het hout is meestal niet behandeld en overschilderd in tinten van bruin en zwart. Ook het werk waar Rihm zijn stuk op baseerde (‘The Boys from Kolchis’) is in deze stijl gemaakt en verwijst, zoals vaker in het werk van Kocherscheidt naar de Griekse mythologie.
_
Kolchis?
Kolchis was in de Oudheid de naam voor de landstreek aan de oostkust van de Zwarte Zee. De streek ligt in het tegenwoordige Georgië, tussen Armenië en de Kaukasus. In deze streek mondde de rivier de Phasis (de huidige Rioni) in zee uit. De streek is vooral bekend als de plaats waar volgens de mythe Jason en de Argonauten het Gulden vlies kwamen halen.
Het Gulden Vlies is de gouden schapenvacht van de god Chrysomallos. Deze behoorde eigenlijk toe aan de gouden ram die de kinderen van koning Athamas, Phrixus en Helle wegvoerde, om hen te redden uit de handen van Athamas en zijn nieuwe vrouw, Ino. Op hun vlucht keek Helle, juist toen ze over de Hellespont vlogen, naar beneden en stortte in zee. Phrixus bereikte alleen zijn doel, offerde de ram en hing de gouden vacht op. (Bron: Wikipedia)
Kurt Kocherscheidt overlijdt in 1992 op 49-jarige leeftijd, kort na zijn deelname aan Documenta IX.
Het muziekstuk van Rihm ontstond in 1991 en is geschreven voor slechts vijf instrumenten. Er overheerst een donkere sfeer. Het stuk ging in premiere tijdens de laatste tentoonstelling van Kocherscheidt in Wenen in 1992. Rihm zei later over zijn overleden vriend: “I owe many impulses to the sensual leasing and the sinister beauty of much of his works.”
_
