Actueel

Mayke Nas, de Beatles en alleen maar wrijfgeluiden

Mayke Nas

Aanstaande dinsdag, 31 januari, spelen we weer in Felix Meritis. Dit keer heet het programma Dat doe je niet met een muziekinstrument. Met krassende violen, kloppende piano’s en andere instrumenten die op onorthodoxe wijzen worden bespeeld, zullen we laten zien dat hele fascinerende en mooie muziek gecomponeerd wordt.

Een van de componisten op het programma is Mayke Nas. Naar aanleiding van een mailwisseling, waarin ze aangaf geïnspireerd te zijn door de Beatles, vroegen we haar waar die inspiratie vandaan kwam:

“Muzikaal herkenbaar zijn de liedjes van de Beatles niet direct voor luisteraar noch speler denk ik. De eerste prikkel voor mij was de jaloersmakende experimenteerdrift, de ‘Spielfreude’, de lol van het maken die het White Album uitstraalt. Alles mag, alles kan. Dus ben ik met alles wat voorhanden was de vleugel ingedoken om te kijken welke geluiden er te vinden waren.

Overigens had ik eigenlijk een opdracht om een stuk voor fluit, klarinet, viool, cello, piano en slagwerk te maken voor het Canadese ensemble Continuum, maar ik was zo vol van the White Album dat ik frank & vrij & vrolijk een geheel andere route ben ingeslagen…

Vervolgens ben ik lijstjes aan gaan leggen met ‘wrijfgeluiden’, ‘krasgeluiden’, ‘trekgeluiden’, duwgeluiden’, glijgeluiden’ etc. Per deeltje heb ik geprobeerd maar één speelmethode te gebruiken, maar er zijn enige inconsequenties te vinden voor wie kritisch zoekt… (Tussen haakjes de nummers van de Beatles die als inspiratie dienden):

Doc, it’s only a scratch – part 1 & 2  (Rocky Raccoon) = alleen krasgeluiden 

What have you done? (Sexy Sadie) = alleen plukgeluiden 

Take it easy / (Everybody’s Got Something To Hide) = alleen geslagen geluiden 

Oh yeah = (Happiness Is A Warm Gun) = alleen wrijfgeluiden

De meeste deeltjes zijn begonnen met simpelweg meespelen met het liedje, maar zodra ik een eerste basis had ben ik verder mijn eigen weg gegaan. In het geval van Sexy Sadie en Happiness is a Warm Gun schemeren daar niet het ritme of het tempo, maar de tonen en harmonieën van de oorspronkelijke liedjes doorheen.

Wat de pingpongballen betreft… ik was natuurlijk op weg naar een deeltje met alleen maar stuitergeluiden (ik ben ook met tennis- en stuiterballen in de weer geweest…), maar uiteindelijk kwam ik erachter – bijna per ongeluk, zoals meestal de wonderlijkste dingen ontstaan – dat er een veel groter en mooier scala aan wrijfgeluiden te vinden was met pingpongballetjes.”

Dankjewel Mayke. Meer weten over deze bijzonder componist? Bezoek ook haar website.

Voor meer informatie over het concert en kaarten kan je terecht op de website van Felix Meritis.

Deel 1 van een stuk voor 12 handen, van de Nederlandse componiste Mayke Nas. Hier uitgevoerd door leden van het pianistencollectief, in de serie stadhuisconcerten Weesp.

Maak kennis met de musici: Hans

Vijf vragen aan leden van het Ives Ensemble ter kennismaking. Deze keer: Hans Petra

Wat is je eerste herinnering aan muziek?

Het speeldoosje uit mijn kinderkamer (ik heb het nog), een wiegeliedje. Later, met mijn hoofd vlak voor de grote Philips buizenradio in mijn ouderlijk huis, Bach, Mozart, the Beatles. ‘s Zondags Gregoriaans in de kerk. Op lange autoritten, wanneer ik tegen de zijruit leun, in het suizen van de lucht aan de buitenkant allerlei gehoorde en ook ongehoorde muziek.

Welk(e) instrument(en) bespeel je?

In het Ives Ensemble bespeel ik de klarinetten, van klein tot groot.

Welk stuk of welke componist speel je het liefst?

Ik kan niet kiezen, wil niet kiezen, en hoef gelukkig ook niet te kiezen.

Wat is er leuk aan het spelen in het Ives Ensemble?

De spelers van het Ives Ensemble zijn stuk voor stuk klankkunstenaars. Hun toewijding, intelligentie, vreugde, concentratie, werklust, liefde, precisie en energie zijn voor mij een bron van inspiratie. Ondanks een over vele jaren opgebouwde expertise in het spelen van nieuwe muziek, zijn ze in staat telkens onbevangen, als voor het eerst, een partituur binnenstebuiten te keren, op zoek naar de beste manier om de bedoelingen van de componist te verklanken. Daarin ligt voor mij de essentie van het musiceren, en daarom vind ik het een plezier en een eer om van dit gezelschap deel uit te maken.

Waar lig je wakker van?

De realiteit verandert voortdurend, en wij mensen verdragen verandering slecht. Tegelijkertijd beschikken we over geweldige capaciteiten om door verandering onze wereld te verbeteren.

Ik geloof dat in dit tijdsgewricht mensen vaak ondergeschikt worden gemaakt aan economie, aan geld. Daarom raken belangrijke zaken beschadigd, zoals zorg voor elkaar, zorg voor onze wereld, ontwikkeling, onderwijs, kunst en cultuur, sociale samenhang en (durf ik het schrijven?) naastenliefde. Ik geloof ook dat het tij zal keren. Daarom lig ik zelden wakker.