Actueel

Kersttip: Morton Feldman’s Tweede Strijkkwartet

Zo net voor de Kerst kunnen we met veel plezier melden dat we volgend jaar het 5 uur durende Tweede Strijkkwartet van de Amerikaanse componist Morton Feldman zullen uitvoeren tijdens de Nacht van Electra van 14 op 15 juli 2012 (Save the date!).

De Nacht van Electra vindt plaats in het gebied rond het gemaal de Waterwolf aan het Reitdiep in het gehucht Electra in Noordwest-Groningen. Er wordt een breed scala aan kunstvormen aan gepresenteerd, waarbij verbanden worden gelegd tussen menselijke kunstuitingen en de elementen uit het omringende landschap.

Ook zijn we in gesprek met verschillende andere podia in (West) Nederland over de opvoering van het stuk in het najaar van 2012.

Anthony Fiumara, bestuurslid van het Ives Ensemble, schreef in Dagblad Trouw over de eerste opvoering van het stuk in Nederland door het Ives Ensemble in 2001:

Was zijn kennismaking met de muziek van John Cage in de jaren vijftig van groot belang, zo veranderde Feldmans stijl in de jaren zeventig. Hij begon niet alleen voor grotere bezettingen te schrijven, belangrijker was dat de tijdsduren meegroeiden.

‘Mijn hele generatie was gefixeerd op het twintig- tot vijfentwintig-minutenstuk’, schreef Feldman over zijn tijdsuitdijingen. ‘Dat was onze klok. Zodra je echter het twintig- tot vijfentwintig-minutenstuk achter je laat in een eendelig werk, rijzen er verschillende problemen.Tot een tijdsduur van één uur denk je aan vorm, maar na anderhalf uur wordt dat ‘schaal’. Vorm is gemakkelijk -dat is alleen maar het in partjes opdelen van dingen. Maar schaal is een andere zaak.’

Die schaalvergroting, gekoppeld aan een verstilling en verkleining van het muzikale gebaar (er ‘gebeurt’ nauwelijks iets in Feldmans late werken) werd hem ingegeven door schilders als Mark Rothko. Maar ook door de levende patronen op oosterse tapijten, waarvan hij een fervent verzamelaar zou worden.

In hetzelfde artikel citeerde hij violiste Josje ter Haar:

“Ik denk overigens niet dat je van Feldmans strijkkwartet in een trance raakt, of dat er rare dingen met je bewustzijn gaan gebeuren, want daar is de muziek te complex en afwisselend voor. Het werk geeft je bovendien niet zo vaak de gelegenheid om je gedachten te laten varen. Dat vind ik sterk. Volgens mij is Feldman aan het stuk begonnen zonder een idee van de uiteindelijke lengte. Met die mentaliteit hoop ik het ook te gaan spelen.”

(Bron: Dagblad Trouw, 11 oktober 2001)

De musici die het stuk zullen spelen op 14 juli (v.l.n.r.) Emma Breedveld (viool), Job ter Haar (cello), Ruben Sanders (altviool) en Josje ter Haar (viool).

We hebben CD 1 van onze eigen opname van het stuk uit 1999 (in 2003 verschenen bij HAT HUT Records) online gezet. Volgens muziekblogger Ben Harper is dit moeilijke, maar (daarom) goede muziek voor tijdens de kerstdagen. Hoe dan ook fijne dagen!

Morton Feldman / String Quartet II – CD I by Ives Ensemble